Το Μπάνιο στην 7η τέχνη
Μπάνιο. Ένας χώρος αυστηρά προσωπικός που χρησιμοποιήθηκε στην έβδομη τέχνη με στόχο να κορυφώσει το συναίσθημα που ήθελε να αποδώσει ο σκηνοθέτης σε ολόκληρη την ταινία του.
Η Ευτυχία Ιωσηφίδου, κινηματογραφίστρια και τελειόφοιτος του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών περιγράφει 11 σκηνές όπου το μπάνιο βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής μας!
Toy Story 3, 2010 / Φιλία
Στο αγαπημένο μικρών και μεγάλων Toy Story, πρωταγωνιστές είναι τα παιχνίδια. Η ιστορία ενηλικίωσης του Andy, θέλει τους πιστούς του φίλους -τον καουμπόυ Woody και τον πολέμιο του διαστήματος ΒuzzLightyear- να περνούν σε επόμενα χέρια ώστε να λάβουν και να δώσουν την αγάπη για την οποία προορίζονται. Έτσι, με τη συνοδεία των παιχνιδιών, η μπανιέρα για το παιδί γίνεται χώρος χαράς και φαντασίας.
Requiem for a dream, 2000 / Θρήνος
Το Ρέκβιεμ για ένα όνειρο, γοητεύει γενιές και γενιές για αυτό ακριβώς που περιγράφει ο τίτλος. Οι θεατές ταυτίζονται παρακολουθώντας τέσσερα διαφορετικά όνειρα να διαλύονται από την ίδια την πραγματικότητα και τις επιλογές των ηρώων. Στη σκηνή αυτή, η Μάριον έχει φτάσει στο επώδυνο σημείο μηδέν της ζωής της, όπου η κάθε πτώση πια δεν μετράει. Η μπανιέρα ως συμβολικός χώρος μη τέλους, σαν μια μπανιέρα που δεν έχει πάτο, σαν μια ζωή που ζητά να γυρίσει αντίστροφα στο σημείο της κύησης.
Cleopatra, 1963 / Πολυτέλεια
Ποιος δε φέρνει στο μυαλό του την Κλεοπάτρα ως συνώνυμο της πολυτέλειας; Ο μύθος της βασίλισσας της Αιγύπτου εικονοποιήθηκε το 1963 με την πολυβραβευμένη υπερπαραγωγή που έκανε την Ελίζαμπεθ Τέηλορ σύμβολο σαγήνης. Το σκηνικό είναι αντίστοιχο του μεγέθους που επιβάλλει μια επική ταινία. Η Κλεοπάτρα περιβάλλεται από τις ακολούθους της σε μια αιθέρια ατμόσφαιρα ενώ απολαμβάνει το μπάνιο της και ταυτόχρονα δηλώνει την εξουσία της μιλώντας για μάχες.
Gummo, 1997 / Εγκατάλειψη
Οι ιδιαίτεροι και μοναχικοί κάτοικοι μιας έρημης μετά τον τυφώνα κωμόπολης του Οχάιο, γίνονται οι ήρωες του κόσμου του Harmony Korine. Μια μπανιέρα με βρώμικο νερό, μια μαμά λούζει το γιο της ενώ αυτός τρώει μακαρόνια και πίσω του βρίσκονται παρατημένα παιχνίδια και κούκλες. Η μπανιέρα ως ένα σκηνικό εγκατάλειψης και ρεαλισμού.
Αmerican Beauty, 1999 / Επιθυμία
Το προκλητικό American Beauty, γροθιά στην ψυχή του μέσου θεατή που ακόμα ζει το αμερικανικό όνειρο, καταρρίπτει κάθε ιδέα οικογένειας και “κανονικότητας”. Στο μυαλό του φιλήσυχου οικογενειάρχη, υπάρχει πια μόνο μια σκέψη ή μάλλον μια επιθυμία που υπερβαίνει για τον ίδιο τα όρια του νόμου και της λογικής. Η μπανιέρα γίνεται ένας τόπος μη πραγματικός, φαντασιακός, που πλημμυρίζει από ομορφιά.
Big Fish, 2003 / Αποχωρισμός
Στο μαγικό κόσμο του Tim Burton, οι άνθρωποι γίνονται οι ιστορίες τους. Στο Big Fish, o πρωταγωνιστής μπαίνει σε μια διαδικασία αποχαιρετισμού των αγαπημένων του ανθρώπων, αφηγούμενος τη ζωή του όπως αυτός θέλει να τη θυμάται -σαν παραμύθι- μέχρι που ο ίδιος ταυτίζεται με το “Μεγάλο Ψάρι”. Σε αυτήν τη σκηνή, η μπανιέρα φιλοξενεί ένα μεγάλο, αληθινό και τρυφερό αντίο.
Scarface, 1983 / Δύναμη
Στο Scarface, o Al Pacino είναι ο τετραπέρατος εγκληματίας που ανέρχεται στην κορυφή του υποκόσμου και συγκεντρώνει όλο και περισσότερη δύναμη χωρίς καμία αναστολή. Το αλαζονικά μεγάλο μαρμάρινο και χρυσαφένιο λουτρό γίνεται καθρέφτης του ήρωα και αποδίδει την παγερή μοναξιά που φέρει ο πλούτος και η εξουσία.
Dumbo, 1941 / Αθωότητα
Στο σκληρό σκηνικό ενός τσίρκου, γεννιέται ένα ελεφαντάκι. Όμως, τα μεγάλα του αφτιά το διαφοροποιούν από τα άλλα κι έτσι αυτό και η μητέρα του βιώνουν το μίσος και την κακία των υπολοίπων. Ίσως η πιο τρυφερή σκηνή μπάνιου στην ιστορία του κινηματογράφου όταν η μαμά ελεφαντίνα πλένει με στοργή το μικρό Ντάμπο, που δεν αντιλαμβάνεται καθώς παίζει αθώος τη σημασία και το μέγεθος της μητρικής αγάπης.
Pretty Woman, 1991 / Φλερτ
Ένας πλούσιος άντρας της “καλής κοινωνίας” προσλαμβάνει μία συνοδό για τις κοσμικές του υποχρεώσεις. Όμως, οι μέρες περνούν, η κοπέλα προσαρμόζεται στον κύκλο του και τελικά η σχέση τους αλλάζει. Στη μπανιέρα, οι δύο χαρακτήρες μοιράζονται προσωπικές ιστορίες. Τα χρώματα, η μουσική και η σκηνοθεσία συνωμοτούν ώστε να επιτευχθεί μια κορυφαία σκηνή ερωτικής αναγνώρισης.
Lost in Translation, 2003 / Μοναξιά
Μία γυναίκα κι ένας άντρας βρίσκονται για διαφορετικούς λόγους στο Τόκιο Γνωρίζονται τυχαία και αναπτύσσουν μεταξύ τους μια ξεχωριστή επικοινωνία, που τους συντροφεύει όσο βρίσκονται -μεταφορικά και κυριολεκτικά- “χαμένοι στη μετάφραση”. Η απόκοσμη μπανιέρα με θέα το αστικό τοπίο, είναι πλήρως αποξενωμένη από αυτό, αποτελώντας έτσι το απόλυτο σκηνικό μοναξιάς και εσωτερικής αναζήτησης.
Psycho, 1960 / Τρόμος
Η πιο χαρακτηριστική σκηνή μπάνιου στην ιστορία του κινηματογράφου. Μια γυναίκα κάνει μπάνιο ανέμελη και ξαφνικά κάποιος ανοίγει την κουρτίνα. Ο μάστερ του σασπένς, Χίτσκοκ, με το απόλυτο μοντάζ “τεμαχίζει” την εικόνα και τρομάζει το θεατή ξανά και ξανά.